1500'lü yıllarda Dulkadiroğlu Beyi Alaüddevle tarafından inşa ettirilen Tarihi Kapalı Çarşı, kentin en eski ticaret alanı olup içerisinde Saraçhane, Bakırcılar, Semerciler, Mazmanlar, Kuyumcular, Kazazlar ve Demirciler Çarşılarını barındırıyor. Saraçhane içerisinde yer alan ve geçmişte saatçiler pasajı olarak ta bilinen alanda Büyük Mevlevi Yum Baba Türbesi bulunuyor. Mevlevi Yum Baba Türbesi etrafında İbadethane, medrese, çilehane ve misafirhane odaları yer alıyor. Eskiden Mevlevi Dergâhı olarak kullanılan Mevlevi Lideri Gaffar Yum Baba Türbesi unutulup gitti.
MEVLANA’NIN ÖĞRENCİSİ
Mevlâna Celaleddin-i Rumi eğitim ve öğretimini tamamlayan öğrencilerini Anadolu’nun dört bir yanına gönderip, insanlara gerçek İslam’ı ve Tasavvuf’u hoşgörüyle öğretir ve yaşattırırdı. Mevlâna’nın Kahramanmaraş’a gönderdiği öğrencileri ise Gaffar Yum Baba (Dede) ve Selim Dede olmuştu.
PASAJ ESNAFI BİLİNMEYENLERİ ANLATTI
Pasajın esnaflarından olup giyim ürünleri satan Mehmet Alagöz (67) aynı zamanda türbeyle ilgileniyor, tüm yaşanılanları ve bilinmeyenleri anlattı; Büyüklerin bizlere aktardığı bilgilere göre burası Mevlevi Dergâhı olarak kullanılıyormuş, dualar, sohbetler, zikirler edilip, çilehanelerde nefis öldürürlermiş. Halk tarafından kötülüklere karşı gözlerini yum olarak bilinip, isminin de buradan geldiği düşünülüyor. Yum Baba 1500’lü yıllarda Alaüddevle döneminde yaşadığı bilinmektedir. Bu alanın parsel olarak Hilmi Karakale Beyefendi’nin sahibi olduğunu biliyorum. Buraya Mevlâna iki öğrencisini göndermiş. Yum Baba ve Selim Dede, haklarında pek bilgi yok! Tekke ve Zaviyelerin kapatılmasıyla Mevlevi Dergâhı parsellenip, köy arabalarının durup, kalktığı otobüs garı oldu. Atılan lastik, tekerlek, araba parçaları ve çöplerle otobüs garından sonra pasaja dönüşüp, dükkânların yapılması, ticarethanelerin açılması, yeni yapılanmalar ile var olan evrak ve bilgi dökümanları hatta Selim Dede’nin sandukası kayboldu. Günümüzde hala kayıp olan Selim Dede’nin sandukasının nerede olduğu bilinmiyor.”
İZMİRLİLER GELİYOR, KAHRAMANMARAŞLILAR BİLMİYOR
Esnaf Mehmet Alagöz, 9 Eylül Üniversitesinden gelip Yum Baba Türbesini ziyaret edenlerin dahi olduğunu söyleyerek, “Geçenlerde buraya 9 Eylül Üniversitesi’nden öğretim görevlileri araştırma için geldiler. Bizlerden dinleyip, türbeyi gezip incelemelerde bulundular. İzmirliler geliyor, Kahramanmaraşlılar bilmiyor! Vefatından sonra Dulkadirli Alaüddevle tarafından Yum Baba sandukası baş şahidesi sikke Mevlevi Külahı biçiminde inşa ettirilip defnedildi. 2.Abdülhamid döneminde 1897 yılında baştan aşağı yenileme işlemi gerçekleştirildi. Tekke ve Zaviyeler’in kapatılması sonrası yaşanılanlardan sonra 1985 yılında pislikten kurtarılıp gün yüzüne çıkarıldı. En son restorasyon 1993 yılında yapılıp günümüz halini aldı. Yaşadığı dönemde vatandaşlar tarafından çok sevildiği ve saygı görüldüğü için önemli bir şahsiyet olan Yum Baba, şimdiki pasaj esnafları tarafından sahip çıkılıp, türbenin ihtiyaçlarını gidermeye çalışsak ta unutulduğunu hissediyoruz. 500 yıllık Kahramanmaraş Tarihi Kapalı Çarşı’nda böylesine yoğunluğun ve kalabalığında içinde eski Mevlevi Dergâhının ve Yum Baba Türbesi’nin ziyaret edilmemesi, unutulması bizleri üzüyor” dedi.