ÇÜ Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Işıl Var, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde, suyu, mikrobiyolojik kalitesi açısından araştırdı.
Araştırmasında numune almaya hakim olan deprem bölgelerinde yaşayan öğrencilerinden ve çeşitli sivil toplum kuruluşu üyelerinden destek alan Prof. Dr. Işıl Var, çok sayıda ev, cami ve okuldan su örneği topladı. Prof. Dr. Var, 20 Nisan'da başlayan çalışmanın ilk etabı için şu ana kadar 100'e yakın örnek aldıklarını ve projeyi genişleterek, uzun soluklu sürdüreceklerini belirtti. Deprem gibi afetlerde en kritik durumlardan birinin yer altı hareketlerinden dolayı suyun kirliliği olduğunu belirten Prof. Dr. Var, çalışmanın ilk etap sonuçlarını paylaştı.
'HER ÖĞRENCİ KENDİ İLİNDEN NUMUNELER GETİRDİ'
Depremin ardından ilk hafta özellikle su kaynaklı çok fazla enfeksiyon ve hastalıkların yaşandığını söyleyen Prof. Dr. Var, "İçtiğimiz suların mikrobiyolojik kalitesi açısından deprem bir ivme oldu ve çalışmamızın ilk etabını başlattık. Depremden etkilenen illerin ilçelerinden, köylerinden, farklı semtlerini gözetecek şekilde bir planlama yaptık. 20 Nisan itibarıyla ilk örneğimizi Adana'dan aldık. Daha sonra Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Malatya'dan gelen kendi öğrencilerimiz var. Onlar projeye dahil oldu.
Örnek almayı zaten derslerden biliyorlardı. Kendi evlerinden, sokak çeşmelerinden, okullardan başlayarak illerindeki sulardan numuneler topladılar. Taşıma koşullarını, soğuk zinciri bozmadan örneklerini laboratuvarımıza getirdiler. Bu süreçte deprem bölgelerine yardıma giden sivil toplum kuruluşu üyelerinden de destek aldık. Şu ana kadar 100'e yakın örnekle çalıştık" diye konuştu.
100 NUMUNEDEN YALNIZCA 3'Ü KİRLİ ÇIKTI, PROJE SÜRECEK
Araştırmadan çıkan sonuçları paylaşan Prof. Dr. Işıl Var, şöyle konuştu:
"Adana'da 9 ilçeden 30'dan fazla örnek aldık, 2'si kirli çıktı. 1'i sivil toplum kuruluşu üyesi arkadaşımızın Seyhan ilçesindeki kendi sitelerinden aldığımız suydu. Kuyu suyu kullanıyorlarmış ve örneklerinde E.coli bakterisi ile karşılaştık. Bunun dışında Çukurova ilçesindeki 100'üncü Yıl Mahallesi'nde bir anaokulunda problemle karşılaştık.
Önerilerimizi sunduk ve su temiz görünene kadar numune alımına devam ettik. Bunun dışında Adana örneklerinde bir kirlilik görmedik. Diyarbakır'da ise Hz. Süleyman Camisi'nden alınan örnek kirli çıktı. Burada şebeke suyu kullanılmadığı ya da oraya gelen suda bir kirlenme olduğuna dair uyarımızı yaptık. Gaziantep örneklerini kendim bizzat topladım. Diğer illerden aldığımız örnekler ise şimdiye kadar temiz çıktı. Ayrıca örnek aldığımız kaynaklarımızı not ediyoruz ve kirlilik gördüğümüz noktalarda zaman zaman suyun temizliğinin yapılıp yapılmadığını kontrol ediyoruz."
ÖLÜME GÖTÜREBİLİR
Su kirliliğinin E.coli bakterisi görülmesi durumunda çocuk ve yaşlılarda ölüme götürebilecek durumlara yol açabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Var, deprem gibi afetler beklenmeden ülke genelinde suların üniversiteler bazında da belli zaman aralıklarında araştırılması gerektiğini belirtti.
(DHA)
