1883 yılında Maraş'ta doğan Sandalzade Hafız Osman Efendi, milli mücadeledeki kahramanlıkları ve eğitim alanındaki katkılarıyla hatırlanıyor. "Sandal Hoca" olarak anılan Osman Efendi, hem din adamı hem de toplumun aydınlatıcısı olarak iz bıraktı. Darendeli Mahmut Nedim Hocaefendi’den aldığı Kur’an dersleri ile “hafız” unvanını kazandı ve ardından Bektutiye Medresesi ve İdadi’de eğitimine devam etti.
ÖĞRETMENLİK VE İMAM HATİPLİK DÖNEMİ
İlkokul düzeyindeki Numunei İrfan’a öğretmen olarak atandı. 1917 yılında ise Çukuroba Camii’nin imam hatibi olarak görev almaya başladı. İmamlık yaptığı dönemde, işgal günlerinde Kuvayi Milliye'nin kuruluşunda önemli bir rol oynayarak Çukuroba Camii’ni bir silah dağıtım merkezi haline getirerek topluma öncülük etti. Bu süreçte yaşadığı olayları kaleme alarak tarihsel bir tanıklık yaptı ve dönemin ruhunu yansıttı.
CUMHURİYET DÖNEMİ İLE YENİ BİR BAŞLANGIÇ
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte, Maraş Belediyesi'nde Evlendirme Memuru olarak görev yaptı ve "Sandaloğlu" soyadını aldı. 1939’da yıkılma tehlikesi geçiren Çukuroba Camii’ni yeniden inşa ettirerek, bölgedeki toplumsal ve dini yaşamı yeniden canlandırdı. 1948’de belediyedeki görevinden ayrıldıktan sonra, 1951’de açılması planlanan İmam Hatip Lisesi’nin kurucu müdürlüğünü üstlenerek, burada başta Kur’an-ı Kerim olmak üzere çeşitli meslek dersleri verdi.
EĞİTİM, DİN VE VATANSEVERLİK ÜZERİNE BİR YOLCULUK
Osman Efendi, birçok öğrencinin yetişmesine katkıda bulunarak ve mahalli gazetelerde yazdığı yazılarla topluma ışık tuttu. Maraş halkı tarafından “Sandal Hoca” olarak sevgiyle anılan Hafız Osman Efendi, 8 Mart 1962’de vefat etti. Osman Efendi ardında eğitim, din ve milli mücadele konularında derin izler bıraktı. Onun hikayesi, sadece bir eğitimci ve din adamı olmanın ötesinde, vatanseverliğin ve ilmin nasıl birleştiğinin en güzel örneklerinden biri oldu.