Şehrin kültürel mirasında önemli bir yere sahip olan Gıcırmaç, geçmişin sıcak anılarını günümüze taşıyan geleneksel bir çocuk oyuncağı olarak dikkat çekiyor. Özellikle Kahramanmaraş’ın kırsal bölgelerinde ve bağlarında yaygın şekilde kullanılan bu oyuncak, doğal malzemelerle üretiliyor ve toplumsal birlikteliği pekiştiren yapısıyla dikkat çekiyor. Gıcırmaç, yere sabitlenen kalın bir ağaç gövdesi üzerine yerleştirilen uzun bir kütükten oluşuyor. Oyuncağın orta kısmı oyularak dönme hareketi sağlanıyor. Bu oyuk bölgeye kömür veya sert taş parçaları yerleştirilerek dönme sırasında ses çıkarması sağlanıyor. Oyuncak, adını bu dönerken çıkardığı karakteristik “gıcırtı” sesinden alıyor. Gıcırmaç, iki kişinin karşılıklı olarak binmesiyle çalışıyor. Dönme hareketi sırasında ortaya çıkan ritmik ses ve fiziksel hareket, oyunculara eğlenceli bir deneyim sunuyor.
GEÇMİŞİN OYUNCAĞI, GÜNÜMÜZÜN KÜLTÜREL MİRASI
El emeğiyle hazırlanan Gıcırmaç, yalnızca bir eğlence aracı değil; aynı zamanda üretkenliği, birlikte oyun kurmayı ve paylaşmayı teşvik eden bir kültürel unsur olarak öne çıkıyor. Köy düğünlerinde, bayramlarda ve boş zamanlarda kurulan Gıcırmaçlar, çocuklar kadar yetişkinlerin de ilgisini çekiyor. Hatta bazı bölgelerde, yetişkinlere özel olarak yapılan daha büyük versiyonları da bulunuyor. Zamanla unutulmaya başlasa da, Gıcırmaç hâlâ bazı köylerde ve kültürel etkinliklerde yaşatılmaya devam ediyor.
