Osmanlıdan günümüze kadar gelen geçmişin önemli kültürel mirasları arasında yer alan tuzlu kahve geleneği, yeni evlenecek kızlar tarafından yaşatılmaya devam ediyor. Özellikle düğün sezonunun başlamasıyla birlikte bu gelenek, Kahramanmaraş’ın Bakırcılar çarşısında yeniden hayat buluyor. Geleneksel tuzlu kahvenin sunumu için özel olarak hazırlanan damat tepsileri, bakır ustalarının hünerli ellerinde şekillenerek tezgâhlardaki yerini alıyor.
TUZLU KAHVE GELENEĞİ: GEÇMİŞİN İZLERİ GÜNÜMÜZDE YAŞATILIYOR
Tuzlu kahve, gelin adayının damada ikram ettiği, bir nevi onun sevgisini test ettiği bir gelenek olarak biliniyor. Bu özel anın daha da anlamlı hale gelmesi için kullanılan bakır damat tepsileri, zanaatkarların ellerinde özenle hazırlanıyor. Kahramanmaraşlı bakırcı esnafı Sultan Sarıbıyık, bu geleneğin en önemli parçalarından olan damat tepsilerini nasıl hazırlandığını şu şekilde anlattı: "Kırk iki yaşındayım ve çocukluğum bakır işlerinin içinde geçti. Bizimki baba mesleği. Elli yıl öncesinde babam bu çarşıda bakır imalatı yapıyordu. Şu an bakır çok modernize olduğu için Türk mutfaklarında hala yerini korumaya devam ediyor. Genellikle bakır modellerimiz damat tepsilerinde son dönemlerde popüler olduğu için oldukça fazla tercih ediliyor ve çok seviliyor. İnsanlar sağlıklı olduğunu da anladılar, çok şükür.”
TORUNLARA BİLE MİRAS KALABİLECEK ÜRÜNLER
Sarıbıyık, el işçiliğiyle hazırlanan bu özel ürünlerin nasıl üretildiğini de şu şekilde detaylandırdı: "Ürünlerimiz tamamen el işçiliği. Bakır üzerine kalayla kaplama yapılıyor ve üzerine kalem işleme uygulanıyor. Bunlar bulaşık makinesine atılmadığı sürece torunlara bile miras kalabilecek ürünler arasında oluyor. Damat tepsimizde lokum koymak için kapaklı lokumluk gibi parçalar bulunuyor. Bu tür lokumluğu, fincanı ve su bardağı olan bir damat tepsisi bin TL’ye mal oluyor. Çaydanlıklar, tencereler ve sunum tabakları da artık günümüze modernize edildiği için mutfaklarda yerini alıyor.” Sultan Sarıbıyık, aynı zamanda depremden dolayı turist sayısının azaldığını ama gelenlerin de yoğun bir ilgiyle karşıladığını da belirtti.
BAKIR TEPSİLER KÜLTÜREL DEĞERİNİ KORUMAYA DEVAM EDİYOR
Tuzlu kahve geleneği, bakır damat tepsileriyle daha da anlamlı hale gelirken, bu kültürel mirasın geleceğe taşınması, ustaların emeği ve yeni nesillerin ilgisiyle sağlanıyor. Bakırcılar çarşısındaki tezgahlarda sergilenen bu ürünler, sadece yerel halkın değil, turistlerin de ilgisini çekiyor. Her biri özenle hazırlanan bakır tepsiler, düğünlerin vazgeçilmez bir parçası olarak kültürel değerini korumaya devam ediyor. Bu geleneği yaşatmak, sadece bir ritüeli sürdürmek değil, aynı zamanda geçmişin izlerini geleceğe taşımak anlamına geliyor.
