Halk arasında "beyaz altın" olarak tabir edilen pamuğun hasadına Kahramanmaraş’ta başlanırken bu yıl pamuk rekoltesinde düşüş bekleniyor. Kentte depremler nedeniyle bir yandan verimin düşük olması diğer yandan mazot ve gübre gibi girdi maliyetlerinin yüksek olması çiftçilerin en büyük sorunları arasında yer alıyor. Bu kapsamda 6 Şubat’ta yaşanan depremler nedeniyle çiftçilerin mazota, gübreye, tarlada çalışacak elamana, üretim için kullanılan aletlere ve iş makinelerine erişimi zorlaştı. 2023 sezonunda pamuk üreticisinin sorunlarından bahseden Kahramanmaraş Ziraat Odası Başkanı Mehmet Çetinkaya, Kahramanmaraş’ta geçen yıl yaklaşık 160 bin dönümlük alanda pamuk ekili olduğunu, ancak 2023 sezonunda bu sayının 80-90 bin civarında olduğunu söyledi.
MAZOT, GÜBRE GİBİ BİRÇOK ÜRÜNDE TEDARİK SORUNU YAŞADIK
Kahramanmaraşlı çiftçilerin sorunlarını tek tek sıralayan Başkan Çetinkaya, “Birçok sektörde olduğu gibi tarım sektöründe de ciddi anlamda zararlar oldu. Üreticilerimizin deprem zamanı, gübreye erişimi, mazota erişimi, tarım işçisine erişimi, alet edevat, iş makinesi konusunda ciddi anlamda sıkıntılar yaşamasına neden oldu. Üretim sezonu devam ederken yaşanan depremden sonra ciddi anlamda akaryakıt ve mazot tedarikiyle alakalı sıkıntılar nedeniyle sezonunda günü gününe yapılması gereken uygulamaları yapamamamıza neden oldu. Mazot, gübre gibi birçok üründe tedarik sorunu yaşadık. Hemen akabinde şehrimizde birçok binanın yıkılmasıyla birlikte de ciddi anlamda tarım işçisi olarak çalışan vatandaşlarımız memleketi terk edip başka şehirlere yerleşmeye başka şehirlerde iş aramaya başladı. Burada tarım işçisi olarak çalışmaktansa deprem olmayan Alanya, Antalya gibi seraların da yaygın olduğu bölgelere tarım işçilerimiz göç etti. Tarım işçisi bulma konusunda da ciddi anlamda sıkıntılar yaşanıyor. Üretim sezonu artık yerini yavaş yavaş şu anda hasada bıraktı. Pamuk üretiminde bugünlerde hasat başladı. Alet edevatla, makinayla, teknolojik olarak hasat devam ediyor. Her ne kadar alet edevat ile makineli hasat yapsak da tarım işçisine de ihtiyaç duyuluyor. Tarım işçisinin de yapması gereken işler var. Makinenin alamadığı bölgeleri veya toparlayamadığı pamukları tarım işçilerinin toplaması gerekir. Bu anlamda tarım işçisi ciddi sıkıntı yaşıyor.
PAMUK ÜRETİMİNDE GEÇEN YILA GÖRE DÜŞÜŞ YAŞANDI
Kahramanmaraş'ta pamuk üretiminde geçtiğimiz yıllara nazaran bir miktar düşüş yaşandı. Pamukta 2022 yılında fiyatın üretim maliyetine göre artış göstermemesi, pamuğa olan talebin az olması nedeniyle pamuk fiyatı 2022 yılında ciddi anlamda düşük seyretti. Çiftçiyi, üreticiyi, üreticisini memnun etmediğinden dolayı 2022 yılında, Kahramanmaraş'ta 160 bin dönüm pamuk ekiliyken şu anda Kahramanmaraş'ta 80-90 bin dönüm civarında bir ekili pamuk arazisi var. Fiyatın düşük olması, ürünün para etmemesi, insanların pamuğa olan ilgisini ekim sahasının da düşmesine neden oluyor. Hükümetimizin, bakanlığımızın dönem dönem üreticiye vermiş olduğu fark ödemeleri, ürün desteklemeleri, mazot, gübre desteklemeleri, sertifikalı tohum destekleri gibi birçok konuda destekleri var. Ekstra olarak deprem bölgesinde çiftçilerimize ayni olarak ödenen yardımlar nakli olarak ödendi. Deprem sonrası haziran-ağustos ayı gibi ödenecek olan desteklemeler nisan-mayıs ayına çekildi, erkene alındı. Birçok kalemde de hayvanını kaybeden, iş makinesini kaybeden çiftçilerimiz, üreticilerimize hayvanları bakanlığımız tarafından tedarik edildi. Zararları bir nebze olsun karşılanmaya çalışıldı. Ama bizim üretici olarak tüm Kahramanmaraş bölgesi ve Türkiye genelinde yaşanan ciddi anlamda girdi maliyetlerimizin çok yükselmesi, enerji maliyetlerinin çok yüksek oluşu, artı gübrenin fiyatının yüzde 200, yüzde 300’lere varan zamları görmesi geçtiğimiz yıl mazot 16-17 seviyelerindeyken bugünlerde 41 liraları bulması çiftçimizin en büyük yaşadığı sıkıntıların başında geliyor.
ÇİFTÇİ UCUZA ÜRETMELİ, PARA KAZANMALI
Üretim maliyeti her geçen gün artarken çiftçinin üretmiş olduğu ürünün fiyatının yüzde 5-10 bandında zamlanması yetersiz kalıyor. Girdi maliyetlerimiz yüzde 100-200 artarken çiftçinin üretmiş olduğu mısır, pamuk buğday, arpa gibi ürünlerde yetersiz kalan zamların yapılması çiftçimizin olumsuz yönde etkilenmesine neden oluyor. Kahramanmaraş bir tarım şehri her ne kadar sanayisi ön plana çıkmış olsa da sanayicilerimizin tamamı da tarımdan gelen ailelerin çocukları, tarımdan kopmamış aileler. Çiftçi ucuza üretemediği müddetçe hiç kimse ucuza gıda tüketemez. İlk başta desteklenmesi, çiftçinin girdi maliyetlerine müdahale edilip girdi maliyetleri düşürülmeli ki çiftçi ucuza üretmeli, para kazanmalı. Hiç kimse para kazanmadığı, kar etmediği bir işletmeyi çalıştırmak istemez. Çiftçi şu an için ciddi anlamda günü kurtarmaya ve maliyetler karşısında her geçen gün eziliyor. Derhal mazotun özel tüketim vergisi alınmadan, gübre fiyatının düşürülerek veyahut da çiftçinin üretmiş olduğu ürünün girdi maliyetleri, üretim maliyetleri hesaplanarak fiyat açıklanması gerekiyor. 2023 üretim sezonu artık yerini yavaş yavaş hasat sezonuna bıraktı. Bir yılın emeği, alın teri, fedakârlığı, kışın soğuğu, yazın sıcağı demeden bağında bahçesinde, arazisinde çalışan tüm çiftçilerimizin emeğinin karşılığını aldığı bir yıl olmasını temenni ediyoruz. Ümit ediyoruz ki 2024 yılı doğal afetlerden uzak, çiftçinin alın terinin karşılığını aldığı bir yıl olur” ifadelerini kullandı.
Haber: Mustafa Bilgiç
