Kahramanmaraş, tarih boyunca pek çok önemli isme ev sahipliği yaparken bu isimler arasında ise hem müftü hem de bir kahraman olarak yetişen Hasan Refet Efendi öne çıkıyor. Ulu Cami İmamı Müderris İlyas Efendi’nin oğlu olarak dünyaya gelen Hasan Refet Efendi, annesi Bursalı Fatma Pembe Hanım’dan da aldığı terbiye ile ilk eğitimini Ekmekçi Mahallesi Sıbyan Mektebi’nde tamamladı. Babası ve dönemin önemli âlimlerinden Müftü Kanadıkırık Mustafa Efendi ile Müderris İsmail Efendi’den aldığı özel derslerle ilmini derinleştiren Hasan Refet Efendi, Nebeviye Medresesi’nde aldığı eğitimle 1907 yılında icazetnamesini alarak ilmi çalışmalarını tescilledi.
MARAŞ’TAN MECLİS’E UZANMIŞ BİR YÜREK: HASAN REFET EFENDİ
1908 yılında Maraş’ta İttihat ve Terakki Partisi’nin şubesini açarak başkanlık görevini üstlenen Hasan Refet Efendi, bu dönemde önemli siyasi ve sosyal roller üstlendi. 1909 yılında İl Genel Meclisine Maraş Üyesi olarak atanan Refet Efendi, 1910 yılında Maraş Eytam Müdürlüğü görevine getirildi. Bu görevlerinin yanı sıra vaizlik ve müderrislik yaparak halka hizmet etmeye de devam etti. Millî Mücadele döneminde ise Maraş’ın Fransız işgaline karşı direnişinde aktif bir rol oynayarak Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nde ikinci başkan olarak yer aldı. Maraş’ın kurtuluşunda büyük bir özverisiyle de adını altın harflerle yazdırmayı başardı. Hatta Maraş’ın kurtuluşunun ardından Antep savunmasına destek vermek için bölgeye giderek orada da önemli hizmetlerde bulundu. Hasan Refet Efendi, TBMM’nin I. Dönemi için yapılan seçimlerde Maraş Milletvekili olarak seçilerek 23 Nisan 1920 tarihinde Meclis’in açılışında yer aldı. Maraş’a olan sevgisi ve halkına hizmet etme arzusu, onu müftülük görevine geri dönmeye itti. 19 Nisan 1922 tarihinde Maraş Merkez Müftülüğüne atanan Hasan Refet Efendi, milletvekilliği görevinden istifa ederek müftülük görevine yoğunlaştı. Hasan Refet Efendi, Maraş ve civar illere büyük hizmetler sunarak çalışkan ve zekiliği ile halkın gönlünde yer edindi. Hasan Refet Efendi, yalnızca bir din adamı ya da bir siyasetçi değil, aynı zamanda bir milletin kaderini değiştiren kahramanlardan biri olarak hatırlanmaya devam ediyor.