Kahramanmaraş’ta erkek isimleri arasında en yaygın olanlardan biri olan “Ökkeş”, yalnızca bir ad değil, aynı zamanda güçlü bir tarihsel ve kültürel mirasın simgesi. Bu özel ismin kökeni, Hz. Peygamber’in sahabelerinden olan ve rivayete göre bölgeyi fethe gelen Ukkaşe Hazretleri’ne dayandırılıyor. Maraş ile Antep arasında, eski adı Gavur Dağı olan Nur Dağı'nın zirvesinde yattığına inanılan Ukkaşe Hazretleri, yöre halkı tarafından büyük saygı görmeye devam ediyor.

“MARAŞLI” DENİLDİĞİNDE AKLA GELEN İLK İSİMLERDEN BİRİ

Yüzyıllardır Maraşlı ailelerin çocuklarına verdikleri bu isim, zamanla farklı varyasyonlarla da kullanılmış: Ökkeş, Okkaş, Ukaşe, Ukkaş, Hökkeş gibi. Sadece Kahramanmaraş’ta değil, Gaziantep, Hatay, Osmaniye ve Adana gibi çevre illerde de yaygın olarak görülen bu isim, özellikle Maraş’ta sembolik bir anlam kazanmış durumda. “Maraşlı” denildiğinde akla gelen ilk isimlerden biri olan Ökkeş, yörede adeta bölge kimliğiyle özdeşleşmiş.

HALKIN MİZAH ANLAYIŞINI VE YAŞAM BİÇİMİNİ YANSITIYOR

Halk anlatılarında sıkça yer bulan “Ökkeş tipi” de bu kültürel temsilin bir başka boyutunu oluşturuyor. Halk bilimi literatüründe “mahalli tip” olarak anılan bu karakter üzerinden anlatılan fıkralar, halkın mizah anlayışını ve yaşam biçimini yansıtıyor. Bu duruma en güzel örneklerden biri, baba Ökkeş’in, oğlu Ökkeş’ten, kardeşi Ökkeş’i sormasıyla başlayan geleneksel fıkradır.

ÖKKEŞ ADI MARAŞ KÜLTÜRÜNÜN ÖNEMLİ BİR UNSURU OLMAYI SÜRDÜRÜYOR

Yine şair Gülten Akın’ın kaleme aldığı “Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı” adlı eser, Maraş’ın kurtuluşunu, Ökkeş karakteri üzerinden anlatmasıyla dikkat çekerken; bu ismin halk nezdindeki yerini bir kez daha vurguluyor. Tarih boyunca bu ismi taşıyan birçok önemli şahsiyet de olmuştur. Millî Mücadele dönemi kahramanı ve pehlivan Mağralı Ökkeş, hikâye anlatıcısı Fırıldak Ökkeş, esprili kişiliğiyle tanınan KSÜ Genel Sekreter Yardımcısı Ökkeş Bilal ve siyasetçi Ökkeş Şendiller, bu isimle hafızalara kazınan önde gelen kişiler arasında yer alıyor. Ancak tüm bu tarihî ve kültürel derinliğe rağmen, günümüzde “Ökkeş” isminin yeni doğan çocuklara verilme oranı eskiye kıyasla düşüşte. Modern isim tercihleri, geleneksel isimlerin kullanımını gölgede bıraksa da, Ökkeş adı hala Maraş kültürünün ve hafızasının önemli bir unsuru olmayı sürdürüyor.

Muhabir: SELMA ERDEMGÜR