Kahramanmaraş’ın işgal günlerinde halkın örgütlenmesi, direnişin yayılması ve mücadele ruhunun canlı tutulmasında ön saflarda yer alan isimlerden biri de Evliya Efendi idi. 1881 yılında Maraş'ta dünyaya gelen Evliya Efendi, ilimle yoğrulmuş köklü bir ailenin evladıydı. Babası Defter-i Hâkâni memurlarından Mustafa Bey, annesi ise Elife Hatun’dur. Ailesi, geçmişte İstanbul’a birçok âlim yetiştirmiş bir soyun mirasını taşımaktaydı. Henüz beş yaşında Kur’an-ı Kerim’i ezberleyerek hafız olan Evliya Efendi, eğitimini Rüştiye mektebinde tamamladıktan sonra Bektutiye Medresesi müderrisi Mehmet Mümtaz Efendi’den Arapça dersleri aldı. 1912 yılında Maraş Evkaf Müdürlüğü’ne atanarak kamu görevine başladı. İki yıl sonra, 1914’te Şerife Hatun ile evlendi.
İŞGALE KARŞI İLK TEPKİYİ GÖSTERENLERDEN BİRİ OLDU
Fransız işgalinin başlamasıyla birlikte sessiz kalmayan Evliya Efendi, halkı bilinçlendirmek için bir protesto beyannamesi hazırlayarak 447 kişinin imzasını topladı ve bunu resmî makamlara sundu. Ardından Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti’nde aktif görev aldı. İşgalin sertleştiği günlerde, mahallesi olan Acemli semtinin başkanlığına seçilerek doğrudan direnişe katıldı. Şehrin iki cepheye ayrıldığı o zorlu günlerde, batı cephesindeki çeteler Evliya Efendi’nin komutası altına girdi. Harbin her safhasında ön saflarda yer alan bu kahraman, düşman mevzilerini birer birer düşürerek adeta efsaneleşti.
ŞEHADETLE SONLANAN ONURLU DİRENİŞ
Maraş Harbi’nin 16. günü olan 4 Şubat 1920 Çarşamba günü, Taşhan’da yaşanan şiddetli çatışmalar sırasında şehit düştü. Nüfus kayıtlarında vefat tarihi 14 Şubat olarak yer alsa da, şehadeti halk hafızasında 4 Şubat günüyle özdeşleşti. Harp sırasında ise evi de tamamen yanarak kül oldu.
