Aşırı sıcağa maruz kalma sonucu bedenin terleme mekanizmasının bozulmasıyla birlikte, vücut ısısı hızla yükselerek tehlikeli seviyelere ulaşabilirken, güneş veya sıcak çarpması, acil müdahale edilmezse kalıcı hasar veya ölüme yol açabiliyor. Uzmanlar, bu durumun belirtileri fark edildiğinde hemen müdahale edilmesinin hayat kurtarıcı olabileceğini belirtiyor. Sağlık Bakanlığı da güneş veya sıcak çarpmalarına karşı uyarılarda bulunuyor.
GÜNEŞ VEYA SICAK ÇARPMASI NEDİR?
Güneş veya sıcak çarpması, aşırı sıcağa maruz kalma sonucu beden ısısını ayarlayan terleme mekanizmasının bozulmasıyla ortaya çıkar. Bu durumda vücut ısısı 10-15 dakika içinde 40 derecenin üzerine çıkabilir. Eğer acil olarak tedavi edilmezse kalıcı hasara veya ölüme neden olabilir.
SICAK ÇARPMASINDA İLK YARDIM UYGULAMALARI
Sıcak çarpması belirtileri gösteren bir kişiyle karşılaşıldığında yapılması gerekenler bazı çeşitli uygulamalar var Bunlar şu şekilde; Kişi hemen serin ve hava akımı olan bir yere alınmalı, sıkı giysileri gevşetilmeli, soğuk su veya soğutucularla soğutulmaya çalışılmalı, bilinci kapalıysa kesinlikle içmesi için sıvı verilmemeli, en yakın sağlık kuruluşuna götürülmeli ve gerekli durumlarda hava yolu açılmalı ve suni solunum yapılmalıdır. Kahramanmaraş’ta yaşayan vatandaşların, bu sıcak hava koşullarında özellikle dikkatli olmaları ve yukarıda belirtilen ilk yardım adımlarını bilmeleri önem arz ediyor.
SICAK BİTKİNLİĞİ NEDİR?
Sıcak bitkinliği, uzun süre aşırı sıcağa maruz kalma ve yeterli miktarda sıvı almamaya bağlı olarak su ve mineral kaybıyla ortaya çıkıyor. Daha çok yaşlılar, yüksek tansiyonu olanlar ve güneş altında çalışan kişilerde görülüyor. Aşırı terleme, yorgunluk, halsizlik, bayılma hissi, nabız hızlanması ve ateş yükselmesi gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Deri soğuk ve nemli olur, nabız hızlı ve zayıftır, solunum hızlı ve yüzeyseldir, şuur açıktır. Güneş çarpmasının daha hafif bir şekli olup hayati tehlike oluşturmaz.
SICAK BİTKİNLİĞİNDE İLK YARDIM UYGULAMALARI
Sıcak bitkinliği belirtileri gösteren bir kişiyle karşılaşıldığında yapılması gerekenler şu şekildedir; Kişi serin bir yerde istirahata alınmalı, giysileri gevşetilmeli, Sırt üstü yatırılarak bacakları yükseltilmeli, ıslak havlu veya bezle serinletilmeye çalışılmalı, bol miktarda sıvı verilmeli, özellikle tuzlu ayran içirilmelidir. Eğer kişinin genel durumu yaklaşık 1 saat içinde düzelmezse mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
SICAK KRAMPLARI NEDİR?
Sıcak krampları, aşırı fiziksel aktivite sonucunda terlemeye bağlı olarak vücutta hızlı bir su ve mineral kaybı nedeniyle meydana geliyor. Düşük mineral seviyeleri kaslarda sıcak kramplarına neden olabiliyor. Bu kramplar genellikle karın, bacak ve kol kaslarında fiziksel aktivite sırasında ağrılı spazmlar şeklinde ortaya çıkıyor. Sıcak krampları aynı zamanda sıcak bitkinliğinin belirtilerinden de biridir.
SICAK KRAMPLARINDA İLK YARDIM UYGULAMALARI
Kişinin yaptığı aktivite durdurulmalı, sakin ve serin bir yerde oturtulmalı, meyve suyu veya mineralli içecekler içirilmelidir. Kramp meydana geldikten sonra en az birkaç saat fiziksel aktiviteden kaçınılmalı ve bir saat içinde geçmezse en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
GÜNEŞ YANIKLARI NEDİR?
Güneş yanıkları, deriye hasar verebileceği için kaçınılması gereken bir durumdur. Uzun süreli güneş ışığına maruz kalmakla meydana gelir. Deri kızarır, ağrılı ve aşırı derecede sıcak olur. Eğer etkilenen kişide ateş, su toplanması (bül) ve şiddetli ağrı varsa veya kişi 1 yaşından küçükse, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Güneş yanığından korunmak için güneş ışığına maruz kalmaktan kaçınılmalı, güneş yanığı olan yerler soğuk su ile silinmeli ve etkilenmiş bölgelere nemlendirici tıbbi losyon sürülmelidir. Yağ, salça, yoğurt ve diş macunu gibi maddeler kesinlikle sürülmemeli ve büller patlatılmamalıdır.
SICAK DÖKÜNTÜSÜ (İSİLİK) NEDİR?
Sıcak ve nemli havalarda aşırı terlemeye bağlı olarak derinin tahriş olması sonucu ortaya çıkan sıcak döküntüsü, her yaşta görülmekle birlikte sıklıkla bebeklerde görülür. Küçük kızarıklıklar şeklinde olup, genellikle boyun, göğüs, dirsek iç yüzü gibi kıvrım yerlerinde ortaya çıkar. Kızarık bölgeler kuru tutulmalı ve daha serin, daha az nemli ortam sağlanmalıdır.
