Cem Sultan... Ortaçağ’ı kapatıp, Yeniçağ’ı açan cihan hükümdarı Fatih Sultan Mehmet'in oğlu...
Osmanlının padişah olsaydı diye konuşulabilecek şehzadelerinden biriydi.
Tarihte iki isimden çok söz edilir:Bilindiği gibi diğeri de Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlu Şehzade Mustafa idi ....
Cem Sultan,ayrıca 'Sultan' unvanının verildiği ender simalardan biridir.
Ünlü tarihçi Halil İnalcık'a göre Fatih Sultan Mehmed, Osmanlı tarihinin en büyük padişahıydı.
Fatih'in ölümünden sonra Osmanlı yönetimi büyük bir buhran yaşadı. Türk asıllı devlet adamları Şehzade Cem’in padişah olmasını isterken, devşirme kökenli devlet adamları Bayezit’in tahta geçmesini istemişlerdir. Amasya sancağında oturan Bayezit İstanbul'a gelerek tahta oturmuştur.
İkinci Bayezit’e karşı çıkan ve tahta geçmek isteyen Cem Sultan.
Konya Valisi iken Bursa’ya gelir.Ağabeyi ikinci Bayezit'e, tahta geçmek istediğine dair haber gönderir. Bu isteği kabul görmeyince;
Bayezit'e, korkunç bir teklifte bulunur: “İstanbul tarafı senin, Bursa tarafı benim himayemde olmak üzere; ülkeyi Doğu-Batı şeklinde ikiye bölerek yönetelim.” Bu akıl almaz iktidar hırsı ve bölücülük düşüncesi de kabul görmez.
Durumun ciddiyetini anlayan ikinci Bayezit, kardeşi Cem Sultan'la Yenişehir Ovasında karşılaşır. Cem Sultan yenilir. Önce Karamanoğullarına sonra Osmanlı’nın düşmanı olan Memlüklere sığınır.
Buradan da Rodos Şövalyeleri tarafından Fransa’ya götürülür ve Papa’ya teslim edilir.Papa tarafından, kendi çıkarları için kullanılmak üzere rehin tutulur.
Fransa Kralı,Cem Sultan'ı Papalıktan almış ancak Papa Cem’i teslim etmeden zehirlediği için kısa süre sonra şehzade ölmüştür.
Cem Sultan olayı Osmanlı Devletini olumsuz yönde etkilemiştir. Bir iç mesele iken Cem’in Rodos Şövalyelerine sığınmasıyla dış sorun haline gelmiştir. Osmanlı Şehzade Cem’in serbest bırakılmaması karşılığı Cem’i elinde bulunduran devletlere yıllık ödeme yapmıştır. Bu dönemde fetih hareketleri duraksamıştı. Osmanlı Devleti dış politikada pasif davranmak zorunda kalmıştır.
Cem Sultan'in oğullarından olan Oğuz daha üç yaşındayken babası Fransa'ya götürüldüğü zaman 1482'de amcası II. Bayezit'in tarafından boğdurulması emredildiyse de zehirlenerek öldürüldü.
Sultan Cem'in diğer oğlu Murad, Rodos'ta kalmış ve vaftiz edilip Hristiyan olmuştur. Murad, kendi oğlu ile birlikte Kanuni Sultan Süleyman'ın Rodos kuşatmasında şövalyelerin yanında bulunmuştu. Rodos Osmanlı kuvvetleri tarafından ele geçirildikten sonra herkesin kaleyi serbestçe terk ettiği halde, Cem'in oğlu Murad ve torunu yakalandı ve fetihten sonra I. Süleyman'ın emriyle boğularak öldürüldü.
