Depremler geçmişte vardı… Gelecekte de sık sık karşılaşacağız.
Depremlerin oluşumlarını engellemek ya da ülkemizi, kentimizi depremden dolayı terk etmek gibi bir lüksümüz olmadığına göre depreme dayanıklı bir yaşam kurmaktan başka bir seçeneğimiz yok.
Devlet olarak da millet olarak da acilen yapmamız gerekenleri neredeyse ezberledik. Kentsel dönüşüm… Güçlendirilmesi gereken binalar… Depreme dayanıklı yeni binalar… DASK sigortası…
Ama iş uygulamaya gelince, nedense sorumluluklarımızı ağırdan almayı pek severiz.
Bir de deprem anında doğru bilinen yanlışlara dikkat çekmek istiyorum… Bu konuda yaşanan bilgi kirliliği de çok canlara sebep oluyor.
Doug Copp… Amerikan Uluslararası Kurtarma Ekibinin Kurtarma şefi ve afet olayları müdürü… Copp’un anıları ders verilecek nitelikte:’875 yıkılmış binaya sürünerek girdim, 60 ülkeden kurtarma ekipleriyle çalıştım, birçok ülkede kurtarma ekipleri oluşturdum ve çok sayıda ülkede birçok kurtarma ekibinin üyesiyim.’
Doug Copp'un önerileri gerçekten ezberleri bozuyor:
1) Binalar çökerken basitçe 'çömelen ve korunan' kişiler istisnasız her defasında ezilerek ölüyorlar. Masa, araba gibi nesnelerin altına giren kişiler her zaman ezilirler.
2) Kediler, köpekler ve bebeklerin hepsi doğal bir şekilde dizlerini ana rahmindeki gibi karınlarına doğru çekerek kıvrılırlar. Deprem anında sizde bu şekilde kıvrılmalısınız. Bu doğal bir güvenlik ve hayatta kalma içgüdüsüdür. Daha küçük bir boşlukta hayatta kalabilirsiniz. Hafifçe ezilecek ama yanında boşluk yaratacak bir kanepe, geniş büyük bir eşyanın yanında durun.
3) Ahşap evler deprem anındaki en güvenli yapılardır. Tuğlalar birçok yaralanmalara sebep olacaktır, ama (beton) bloklardan daha az ezilmiş vücutlar yaratırlar.
4) Eğer gece yataktayken deprem olursa, basitçe yuvarlanarak yataktan düşün. Yatağın çevresinde güvenli bir boşluk oluşacaktır
5) Televizyon izlerken deprem olursa ve kolayca kapıdan veya pencereden dışarı kaçmak mümkün değilse, kanepe veya büyük bir koltuğun/sandalyenin yanında cenin pozisyonunda kıvrılarak yere uzanın..
6) Bina çökerken Kapı kirişlerinin altına geçen herkes ölür... Nasıl mı? Eğer kapı kirişlerinin altına geçerseniz ve kapı kirişi öne veya arkaya doğru düşürse inen tavanın altında ezilirsiniz. Eğer kapı kirişi yana doğru yıkılırsa ikiye bölünürsünüz. Her iki durumda da ölürsünüz!
7) Hiçbir zaman merdivenlere gitmeyin/yönelmeyin. Merdivenlere ulaşan insanlar basamaklar yüzünden yaralanırlar.
8) Binanın dış duvarlarına yakın yerlerde durun, mümkünse dışına çıkın. Binanın iç kısımlarından ziyade dış kısımlarına yakın yerlerde olmak çok daha iyidir.
9). San Francisco depreminin kurbanlarının hepsi araçlarının içindeydiler. Hepsi öldü. Araçlarının dışına çıkıp, aracın yanına uzanıp veya oturarak kolaylıkla hayatta kalabilirlerdi
10) Enkaz halindeki gazete ofislerini ve çok miktarda kağıdın olduğu ofisleri dolaşırken kağıdın sıkışmadığını/ezilmediğini keşfettim.
Kağıt yığınlarının/kümelerinin etrafında geniş boşluklar bulunur/oluşur.
Ne dersiniz? Doug Copp'u dinlemekte yarar olduğunu düşünüyorum...