Bundan tam 13 yıl önce başlayan Suriye İç Savaşı, bugün tarihsel bir dönüm noktasına ulaştı. Esad hükümeti yıkıldı, 61 yıllık BAAS Partisi rejimi muhalif grupların başkent Şam’a girmesiyle son buldu. Bu gelişme, hem Suriye içinde hem de başta Türkiye olmak üzere savaş nedeniyle göç alan ülkelerde büyük yankı uyandırdı. Ancak şu an herkesin zihninde aynı soru var: Bundan sonra ne olacak?
---
Resmi rakamlara göre, Türkiye’de yaşayan Suriyeli göçmenlerin sayısı 2024 yılı Ağustos ayında 1 milyon 608 bin 871’i erkek, 1 milyon 487 bin 286’sı kadın olmak üzere 3 milyon 96 bin 157’ye ulaşmıştı. 2011 yılından bu yana ülkelerindeki savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeliler, bugünlerde memleketlerine dönüş heyecanını yaşıyor. Gerek basın mensuplarının yaptığı röportajlardan, gerekse kulaktan kulağa yayılan söylemlerden anladığımız kadarıyla, ülkemizde yaşayan Suriyeli göçmenlerin büyük bir kısmı memleketlerine dönmeyi düşünüyor. Ancak bu dönüş, Suriyelilerin tamamı için geçerli değil. Türkiye’de hayat kurmuş, iş sahibi olmuş veya başka sebeplerle kalmayı planlayan bir kesim de var ama büyük bir kısmının dönüş yapacağı kesin. İlk 24 saatte 11 bin kişi sınırı geçti ve bu sayı her gün katlanarak artıyor.
---
Suriyelilerin dönüşüyle birlikte Türkiye’nin birçok sosyal ve ekonomik alanında değişim yaşanması bekleniyor. Peki, bu değişim hangi boyutlara ulaşabilir? Özellikle sanayi, tarım ve hizmet sektörlerinde yoğun olarak çalışan Suriyelilerin gitmesiyle oluşacak iş gücü açığı, işverenleri yeni çözümler aramaya itebilir. İşçi bulma zorluğunun maaş artışlarına neden olması muhtemel görünüyor. Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde kira bedellerinin düşeceği şimdiden öngörülüyor. Bu durum, özellikle büyükşehirlerdeki düşük ve orta gelirli vatandaşlar için olumlu bir gelişme olabilir. Türkiye’de nakit parayla araç alan birçok Suriyeli, ülkelerine dönerken araçlarını satışa çıkarmaya başladı. Bu hareketlilik, araç fiyatlarında düşüşe neden olabilir. Suriyelilerin dönüşü, Türkiye’nin demografik yapısını ve toplumsal dinamiklerini yeniden şekillendirecek. Yeni bir dönemin başladığı açık.
---
Kahramanmaraş özelinde yapılan röportaj ve anketlerden çıkan sonuçlar, ülke genelindeki beklentilerle paralel. Vatandaşlar, kira fiyatlarının düşeceği ve iş gücü açığının maaşlarda artışa yol açacağı görüşünde birleşiyor. Ancak bu değişimlerin şehrin sosyoekonomik yapısına etkisi zamanla daha net görülecek.
