Geçtiğimiz günlerde benim de ortaokul döneminde öğrencisi olduğum Beyza Okulları’nın bir söyleşisi münasebetiyle 11.ve 12.sınıf öğrencileriyle bir araya geldik. Okulun düzenlediği bu kariyer günleri etkinliğinde, gençlerin yönelttiği sorular oldukça dikkat çekiciydi.
Burslu öğrencilerden oluşan katılımcı profili ağırlıkla tıp eğitimi almak istiyordu. Bununla birlikte farklı meslek seçmek isteyen fakat ne seçeceğini henüz belirlememiş hatrı sayılır bir topluluk da mevcuttu.
Konuşmamda ağırlıklı olarak meslek seçimlerini yaparken yeni trendleri göz önünde bulundurmalarını tavsiye ettim. Yeni trendlerin başında kuşkusuz endüstri 4.0 ve buna bağlı olarak, nesnelerin interneti,
üretimde kullanılan robotlar, büyük bilgiyi işlemek (big data), otonom araçlar vb. konular geliyor.
Özellikle gelecek 10 yıl içerisinde, üretim tesislerinde işçiye gereksinim duyulan basit işlerde robotların yer alacağı ve teknolojinin hayatımıza çok radikal bir şekilde gireceği bilinen bir gerçek. Şu anda bir çok KOBİ bile imalata yönelik yatırım yaparken son teknoloji makinaları tercih ediyor. Teknolojik üstünlüğü olan makinalar belki biraz daha pahalı ama uzun vadede ilave işçi istihdamına gerek bırakmadığı için ve verimliliği yüksek olduğu için tercih sebebi haline geliyor.
Bu konular üzerine konuşurken orta sıralardan genç bir kız öğrenci çok güzel bir soru yöneltti:
- Sizce robotlaşmanın ve teknolojinin bu kadar hızlı ilerlemesi -gelecek yıllarda işsizlik sorununa yer açacağı için- insanlar açısından robotları büyük bir tehdit haline gelmez mi?
Aslında oldukça doğru bir tespit. Neticesinde bugün bir çok basit işten tutun da karmaşık işlere kadar işçiye gereksinim duyan imalat sanayiinde teknolojinin kullanılması neticesinde klasik düz işçilere giderek gereksinim azalacak. Bu durum bir memnuniyetsizliğe yol açabilir. Bununla birlikte istihdam modeli yavaş yavaş kabuk değiştirecek. İlerleyen dönemlerde belki düz işçiye gereksinim azalacak ama bunun yerine bu tür robotları ve diğer teknolojik aygıtları kullanmayı bilen operatörlere, mühendislere, yazılımcılara ihtiyaç duyacağız.
İstihdam modelindeki bu kabuk değişimi, eğitimin önemini hiç olmadığı kadar üzerimizde hissettirecek. Eğitim sistemi kendi içinde bir evrim geçirecek ve yazılım, teknoloji, mekatronik, endüstriyel tasarım, mühendislik gibi alanlar gitgide daha da önemli hale gelecek. Sadece üniversite eğitimi değil, ilkokullar ve liselerde de bu alanlara yönelik altyapı hazırlanacak. Daha şimdiden bazı özel okullar yazılım dili, kodlama gibi eğitimleri ilkokul düzeyindeki öğrencilere öğretmeye başladı.
Sadece imalat sektöründe değil, tıp, eczacılık, tarım, hayvancılık gibi bir çok sektörde teknoloji kullanımı artacak. Dolayısıyla ilerleyen 10 yıl içerisinde klasik mesleklerde dahi ciddi bir değişim bizleri bekliyor. Buna şimdiden altyapı hazırlamalı ve genç beyinleri vizyoner bir yaklaşımla eğitmeliyiz. Herkese hayırlı kazançlar dilerim.
