‘Tarih tekerrürden ibarettir’ sözü İstiklal Marşı Şairi, Mehmet Akif Ersoy’un bir özdeyişidir. Tarihimize baktığımızda ibretlik olaylarla maalesef sık sık karşılaşıyoruz. Günümüze ışık tutması için Sultan Abdülaziz’in tahttan indirilmesi ve katledilmesini gündeme getirmek istiyorum…
Sultan Abdülaziz, Sultan Abdülmecit'in vefatından sonra Osmanlı tahtına geçmiş 32 'inci Osmanlı Padişahı'dır. 14 yıl boyunca tahtta kalmıştır. Sultan Abdülaziz yurt dışına, Avrupa'ya seyahat eden ilk Osmanlı Padişahı'dır. Günümüzdeki Sayıştay, Danıştay ve Yargıtay'ın temelleri onun döneminde atılmıştır. Sultan Abdülaziz’in orduyu çağının modern silahlarıyla donatması, donanmayı dünyanın İngiltere ve Fransa'dan sonra 3. deniz gücü haline getirmesi, tahta çıkışından itibaren 450 km. uzunluğundaki demiryollarını üç katına çıkarması onu uluslararası güçlerin hedefi haline getirmişti. Sultan Abdülaziz, Veliaht Murad Efendi etrafında birleşenlerin gerçekleştirdiği bir darbe sonucu tahttan indirildi. Darbenin, İstanbul'daki Prodos Mason Locası üzerinden uluslararası bir boyutu da bulunmaktadır.
İngiltere meşruti bir yönetimin kendi çıkarları açısından daha avantajlı gördüğünden Sultan Abdülaziz'in muhaliflerine destek verdi. Ayrıca Sadrazam Mahmud Nedim Paşa'nın Rusya'ya yakınlığı da İngilizleri rahatsız eden sebeplerden biriydi. Bu sebeple İmparatorluğun yönetimini kontrol edebilmek amacıyla İngiltere ve Mason locaları meşrutiyet taraftarlarını desteklemiş, hatta Sultan Abdülaziz'in tahttan indirilmesi ve öldürülmesinde aktif rol oynamışlardı. Darbenin bir numarası Mithat Paşa’dır… Seraskerlikten azledilip sürgüne gönderilen, padişaha diş bileyen Hüseyin Avni Paşa ve Rüşdü Paşa, Mithat Paşa'yı desteklemişlerdir.
Sultan Abdülaziz karşıtları, Sultanı tahttan indirmek için harekete geçmişlerdi. 10 Nisan 1876 tarihinde askeri öğrencileri ayaklandırdılar. Bu isyan 3 gün sürmüştür. Sultan Abdülaziz Sadrazamlığa Mütercim Rüştü Paşa'yı, Seraskerliğe'de Hüseyin Avni Paşa'yı, Şeyhülislamlığa da Hoca Hayrullah Efendi'yi, Mithat Paşa'yı da hükümet üyeliğine tayin etmiştir.
Darbeyi düzenleyenler bu değişiklikleri yeterli bulmamışlar ve asıl hedefleri Sultan Abdülaziz'i tahttan indirmek için türlü oyunlara başvurmuşlardır. Şeyhülislam Efendi'den padişahın aklının yerinde olmadığını belirten bir hal fetvası almışlardır.
Tarih 30 Mayıs 1876'yı gösterdiğinde Harbiye Okulu Kumandanı yanındaki askerlerle beraber Dolma Bahçe Sarayı'na gelmişler ve Sultan Abdülaziz'i tahtından indirip bütün şahsi servetini yağma etmişlerdir. Artık Osmanlı tahtında V. Murad Han vardır.
