Pazartesi günkü yazımda Mustafa Kemal Paşa’nın koruma birliği komutanı Topal Osman Ağa hakkında bilgi vermiştim.

Giresun doğumlu Topal Osman Ağa; Balkan Savaşı'na gönüllü katılmış,Kurtuluş Savaşı'nda büyük yararlılıklar göstermiş özellikle Koçgiri İsyanı ve Pontusçu Rum çetelerinin dağıtılmasında büyük rol oynamış bir komutandı.

Ama Yahya Kaptan ve Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Bey cinayetinden sorumlu tutularak ,Topal Osman’ın öldürülmesi olayı ise ayrı bir trajedidir.

Her şeyden önce Topal Osman’ın Yahya Kaptan cinayetini işlemediği kesinleşti. Çünkü cinayeti işleyen ve de bunu 77 yıl sonra Günaydın Gazetesine 1 Aralık 1977’de Yahya Kaptanı kendisinin öldürdüğünü açıklayan, Muhafız Tabur Komutanı İsmail Hakkı Tekçe ve iki adamıydı!

Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Bey, Lozan’da Musul’un Misak-ı Milli sınırları dışında bırakılmasına karşı çıkıyordu. İsmet Paşa’yı, Lozan görüşmelerini ve üzerinde anlaşmaya varılan maddeleri eleştiriyordu. “Bu heyet Mehmetçiğin süngüsüyle Lozan’da kazanılan zaferi heba etmiştir!” diyen bir muhalifti. Lozan heyetinin, Lord Curzon’un oyunlarına kurban gittiğini iddia ediyordu.

Bu olayın hemen ertesinde, 27 Mart 1923’te Ali Şükrü Bey’in öldürülmesiyle bütün kuşkular Çankaya Muhafızı Giresun Alay Komutanı Topal Osman üzerinde yoğunlaşmaya başladı.

Bu da Topal Osman’ın saklanmasına neden oldu. Saklanmakla tabi, sanık konumuna düşüverdi. Ve 1 Nisan 1923’de Topal Osman’ın saklandığı ev sarıldı, on sekiz saatlik çatışmadan sonra Topal Osman yaralı olarak yakalandı.

Ancak Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir ve de Fevzi Çakmak’ın yıllar sonra belirttiklerine göre Topal Osman, “Bazı çok önemli açıklamalarda bulunacağı için Muhafız Tabur Komutanı İsmail Hakkı Tekçe tarafından başı kesilerek öldürüldü; yanındaki 12 Giresun uşağı da katledildi; tümü oracığa, bahçeye gömüldü.”

1925’de bizzat Atatürk’ün emriyle Topal Osman’ın naaşı Giresun Kalesinde ilk gömüldüğü yerden alınıp, yine kale içindeki anıt mezara nakledildi.

1983’de Kenan Evren, Giresun’u ziyareti sırasında, Gazi Topal Osman’dan övgüyle söz etti.

Yavuz Bahadıroğlu, 'Tarihimizin Gizli Odaları' kitabında, Topal Osman Ağa'nın katledilmesi olayına değinmiş ve bir komploya kurban gittiğini yazmıştır.