İnternet alemi derya deniz!
İçinde ne yok ki? TikTok’ta göbek atan dayılar mı dersiniz, Instagram’da yapay zekâya yaptırılmış namaz kılan kedi videoları mı… Kimisi başkasının yerine utandıran, kimisi öfkelendiren; asla ama asla bilgi vermeyen kocaman bir çöp yığını! Aramayı bilen için bu çöp yığınının içinde pırlanta da bulmak mümkün. Geçtiğimiz günlerde ben buldum mesela… YouTube’da müdavimi olduğum bir bilim kanalı var. İçerikleri arasında astronomi, kuantum fiziği, arkeoloji; yok yok… Kanalın Kahramanmaraş’ın nüfusu kadar, tam 1,2 milyon takipçisi var. Videolarının izlenme oranı da bu rakamın beş misli. Bu kanalda geçtiğimiz hafta teknoloji gelişmelerine dair kısa kısa haberlerin verildiği bir içerik paylaşıldı. İçeriğin sonunda ise yapay zekâ destekli yerli ve millî bir uygulamadan bahsedilirken umulmadık bir şey duyuldu: Bu heyecan verici yapay zekâ uygulaması Kahramanmaraş’tan çıkmıştı!
***
Şehrin tanınan, eski bir bürokratı ile telefonlaştık dün. Yazdığım bir köşe yazısına dair düşüncelerini paylaştı ve ekledi: “Öğrencilerime, genç arkadaşlarıma Kahramanmaraş’tan çıkmalarını tavsiye ediyorum. Çünkü bu şehirde bazı kötü insanlar, başarıya müsaade etmiyor.” Haklı olabilir mi? Muhtemelen haklı. Fakat bu şehir kötülere terk edilemeyecek kadar da kıymetli. O yüzden ufuk sahibi iyi insanlar bu kadar direniyorlar; vasatlığa, kötülüğe, çapsızlığa… Hemen üzülmeyin, ara sıra o insanların galip geldiği de oluyor. Depremin ezip geçtiği bir şehirden çıkan inovasyon dolu bu yapay zekâ uygulaması da bunun en güzel örneklerinden biri kanaatimce…
***
Yapay zekâ geleceğin en büyük silahı. Sahip olan, her şeye sahip olacak. Bu alandaki yerli ve millî her çalışma da aynı ölçüde kıymetli. Hele ki bir de Kahramanmaraş’tan çıkmışsa! Katma değer üretme potansiyeli çok yüksek bu projenin adı “Mektup”. Yapay zekâ destekli bir mesajlaşma programı olan Mektup’un kabaca vazifesi “simultane çeviri” yapmak. Yani kişisel tercümanınız gibi düşünün. Varsayalım Çinli iş insanları ile görüşüp ticaret yapacaksınız. Açıyorsunuz uygulamayı, Türkçe olarak mesajınızı gönderiyorsunuz. Karşı taraf mesajınızı aynı anda Çince dilinde okuyor. Asıl sihir ise sesli mesajda başlıyor. Sesli mesaj için kayıt aldınız, konuşmayı gönderdiniz; bir anda muhatabınız sizin sesinizden kendi dilinde mesaj alıyor. Görüntülü konuşma için de aynı şey geçerli, dilini bilmediğiniz biriyle canlı canlı konuşuyorsunuz; o sizi Çince, siz onu sözgelimi Türkçe duyuyorsunuz. Hem de kendi sesinden… Uygulamayı indirmek için de beklemenize gerek yok, hemen beta sürümünü kullanmaya başlayabilirsiniz.
***
Kim derdi ki dil farklılığı iletişimin önünde engel olmaktan kalkacak! Kalktı işte. Hem de kaldıranlar Kahramanmaraşlı! Her ne kadar isimleriyle ön plana çıkmak istemeseler de ben bu dahi çocukların kim olduklarını araştırmak için kolları sıvadım. KSÜ Teknokent’te faaliyet gösteren “Hexaops” adlı teknoloji platformunun geliştirdiği “Mektup” kimin öncülüğünde çıkıyormuş şöyle bir baktım. Projenin takım liderliğini Mustafa Çuhadar yapıyor. 30 yaşının altındaki bu genç girişimci, daha önce de TikTok, Turkcell, Honda gibi büyük firmalarda da görev almış. Bütün tecrübe ve yeteneğini de yapay zekâ çalışmalarına odaklamış. Ekibi de en az kendisi kadar yetenekli gençlerden oluşuyor. Gördüğüm kadarıyla çok medyatik olmamaya çalışıyorlar. Kendilerine Berkeley’in “Algılanmış olmak var olmaktır.” alıntısıyla biraz görünür olmaları tavsiye ve eleştirisinde bulunabilirim… Bunun dışında emekleri gerçekten alkışı hak ediyor. Yolunuz açık olsun arkadaşlar, alnınızdan öpüyorum!