Ahmet Cevdet Paşa başkanlığında bir heyet tarafından hazırlanan Mecelle İslam hukuk tarihinin önemli eserlerinden biridir.
İslam hukukun ana özellikleri şunlardır;islam hukuku ilahidir,vicdanları terbiye eder ,iyi davranışlar özendirilip kötü davranışlar cezalandırılır,ilim ve ehliyet en başta gelir,günlük problemlere cevap aranır,ibadet,ahlak,hukuk tamamen iç içedir,gerçek manada kanun koyucu Allahtır,dini,nefsi,aklı,nesli ve aileyi ,malı korumak esastır.
Fıkıh ilmi olarak bilinen islam Hukunun ana konuları da şu başlık altında toplanır;
1-ibadetler (namaz,oruç,zekat vb)
2-şahıs ve aile hukuku,
3-medeni ve borçlar hukuku,
4-teşkilat ve idare hukuku,
5-ceza hukuku,
6-devletler hukuku,
7-ahlak ve adabı muaşeret.
Çok geniş bir çerçevede dile getirdiğimiz bu hususlar ilk devirlerden itibaren sistematize edilerek amel mezhebleri oluşmuş hayat dinle kuşatılmıştır.İslam insanları cemiyet halinde yaşamaları geleneğinden hareket ederek fertle Allah,fertle fert,fertle cemiyet,cemiyet ile cemiyet arasındaki ilişkileri en güzel bir şekilde düzenlemeyi esas almıştır.
Devlet eliyle gerçekleşen hak anlayışı ne yazık ki iktidar anlayışlarındaki farklı yaklaşımlar sonucu ana eksenini kaybetmiş güç kullanımındaki kurumlar da hep sorunlar yaşanmış devlet ve islam olguları gerçek zeminine oturtulmamıştır.
İslam Hukukunun Genel İlkeleri adıyla N.Ahmet Özalp tarafından yayınlanan eser sunuşla başlayıp yüzün üstündeki ana hukuk kurallarının kısa açıklamalarıyla devam etmektedir.Giriş bölümünde insanın ,dünya ve ahirete yönelik uygulamaları dile getirilip ibadete yönelik hükümler yananında günah ve suç ayırımı yapılarak konu şekillendirilmiştir.Medeniyete vurgu yapılarak “mal” tanımına açıklık getirilmiş hak ve hukuk sistematize edilmiştir.Genel kurallardan bazılarını şöyle dikkatinize sunmak istiyorum;
Bir işten maksat ne ise hüküm ona göredir
Kuşku kesin bilgiyi geçersiz kılmaz
Zarar kadim olmaz
Asıl olan insanın suçsuz ve borçsuz olmasıdır
Söz da asıl olan gerçek manadır
Kuran ve Sünnette bağlayıcı bir hüküm varsa içtihada gerek yoktur
Zorluk kolaylık yollarının açılmasını gerektirir
Sakıt eden şey avdet etmez
Tevehhüme itibar yoktur.
Daha bunun gibi onlarca hükümle hayatın sorunlarına cevaplar veren anlayışa bu gün ne kadar da muhtacız.Her kafadan bir ses çıkan günümüzün kaos ortamı ortak kültür kitaplarının aydınlığına muhtaç.Bilmenin getirdiği hoyratlığı hayatın gayesi yapan insanlar tarafından oluşturulan tartışma ortamları hikmeti heder etmekte konuşulan ama bir türlü sonuç alınmayan tartışmalar cehaleti çoğalmaktadır.İslam ilahiyatı alanında yayınlanan eserlerin genel okur zihninde oluşturduğu alan çok muğlak bir çerçeve çizmekte usul bilgisi olmayan ilahiyat okumaları insanı rahatsız edip bilen insanları dinle özverisinden de mahrum etmektedir.On yıllık genel kitap yayınları incelendiğinde din adına yapılan tartışma konuları daha iyi anlaşılmakta okurun işi hayli zor görülmektedir.Bir zamanlar mumla aranan ilahiyat kitapları bu gün sıradanlaşmış okura tartışmadan başka bir şey de veremez olmuştur.Ülkemiz yapısının sosyal olguları bilinmez ise okuma insanın karamsarlığını artırıp korkularını da çoğaltır.Hukuk alanına giriş yapmak isteyenler için tanıttığımız eser iyi bir başlangıç olabilir, hayırlı okumalar.
İslam Hukukunun Genel İlkeleri,N.Ahmet Özalp,Büyüyen Ay Yayınları,2017,İstanbul